KROK 4. Zaplanowanie badania

Przykład 1 - Obserwacja

Przyczyny niechęci uczennic do zajęć wychowania fizycznego  i skala tego zjawiska w Gimnazjum nr 2 w Kościanie, Alicja Kowalczyk, Gimnazjum nr 2 w Kościanie

Pytania badawcze:

  1. Czy występuje zależność pomiędzy wiekiem gimnazjalistek a częstotliwością opuszczania przez nie zajęć wychowania fizycznego ?
  2. Jaki procent uczennic ma autentyczny powód, aby nie ćwiczyć na zajęciach wf ?
  3. Czy istnieje związek pomiędzy rodzajem ćwiczeń na lekcjach wf  a liczbą niećwiczących dziewcząt?
Opis sposobu przeprowadzenia badania

W pierwszym tygodniu listopada opracowałam kartę obserwacji, którą będę zapełnia stopniowo danymi uzyskiwanymi podczas obserwacji zajęć wychowania fizycznego. Wzór karty przedstawia poniższa tabelka:

 

Klasa

 

I tydzień

II tydzień

III tydzień

IV tydzień

V tydzień

ćw.*

nć*

no*

ćw.*

nć*

no*

ćw.*

nć*

no*

ćw.*

nć*

no*

ćw.*

nć*

no*

I A + I B

11 dz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

IIA + IIB

17 dz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

IIIA+IIIB

17 dz

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Suma

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


% uczenninc

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Objaśnienie użytych skrótów:

ćw. – liczba ćwiczących dziewcząt

nć – liczba niećwiczących dziewcząt

nc – liczba nieobecnych dziewcząt

Jednocześnie przy pomocy nauczyciela – opiekuna konkursu uzyskałam zgodę dyrektora szkoły i nauczycieli wf  na przeprowadzenie obserwacji. 

Obserwacja będzie polegała na tym, że w miesiącach listopad – grudzień ( łącznie 5 tygodni w terminie od 10.11.2014r.  do 12.12.2014r. ) będę zjawiała się na początku każdej z czterech lekcji wychowania fizycznego w tygodniu, w grupie dziewcząt klas I i II gimnazjum. Będę notowała, ile dziewcząt jest nieobecnych, ile nie ćwiczy i jaki podaje powód takiego stanu rzeczy.Te dane pomogą mi  ustalić odpowiedź na pytanie badawcze NR 1 – czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem gimnazjalistek a częstotliwością opuszczania przez nie zajęć wychowania fizycznego , oraz na pyt. NR  2 – jaki procent uczennic ma autentyczny powód, aby nie ćwiczyć na zajęciach wf?

Dodatkowym źródłem informacji  będzie przysłuchiwanie się rozmowom dziewcząt z grupy klas III, do której sama należę, rozmowom, które będą odbywały się w szatni sali gimnastycznej, przed, w trakcie i po zajęciach wf , a które dotyczą ich stosunku do zajęć, nieprawdziwych powodów służących usprawiedliwianiu niećwiczenia na wf.

Ponadto chcę też zaobserwować reakcję nauczyciela prowadzącego zajęcia oraz to, w jaki sposób niećwiczenie wpływa / bądź nie wpływa na ocenę z tych zajęć.

W czasie, kiedy będzie trwała moja obserwacja, wszystkie lekcje powinny odbyć się zgodnie z planem zajęć, żadnej grupie dziewcząt lekcje nie powinny przepaść.

Informacje, które w opisany powyżej sposób uzyskam staną się podstawą dokonania analizy wyników badań.

W opisie badania jasno wskazano:

  • metodę badawczą (obserwacja)
  • co będzie badane (m.in. liczba obecnych na WF-ie dziewczyn, reakcje nauczycieli itd.),
  • przygotowanie i przebieg badania (uwzględniający konkretne czynności jak uzyskanie zgody, przygotowanie karty obserwacji oraz same czynności badawcze),
  • termin i długość trwania badania (od 10.11.2014 do 12.12.2014),
  • miejsce badania (sala gimnastyczna oraz szatnia),
  • sposób dokumentacji (karta obserwacji w postaci tabeli).

Na szczególną uwagę zasługuje przygotowana karta obserwacji (wraz z legendą) - dzięki niej wiadomo na co autorka będzie zwracała uwagę. Wskazano konkretnie jakie dane będą zbierane oraz na które pytania dzięki temu uzyska odpowiedź. Jest to szczegółowo zaplanowane badanie, dzięki któremu łatwiej będzie opisać przeprowadzenie badania w raporcie.

Jednocześnie należy pamiętać, że punkt w kryterium "Przeprowadzenie badania" otrzymuje się wtedy, gdy przedstawi się dwa dowody na przeprowadzenie badania: skan notatek oraz co najmniej jedno zdjęcie lub film zrobione podczas badania. Dlatego należałoby zaplanować drugi sposób dokumentacji badania.

Przykład 2 - Eksperyment

Wpływ sklepików szkolnych na zdrowe żywienie dorastającej młodzieży na przykładzie mojego gimnazjum, Norbert Lipski, Gimnazjum im. Papieża Jana Pawła II w Ciechanowcu

Przez pięć pierwszych dni na pierwszej i długiej przerwie będę obserwował grupę młodzieży przychodzącą do sklepiku. Będę notował:

  • ilość uczniów robiących zakupy,
  • ilość uczniów nic nie kupujących,
  • najczęściej kupowane produkty.

Wciągu trzech następnych dni przeprowadzę część eksperymentalną.

Przygotuję kanapki w ilości: największa liczba osób odwiedzających sklepik na pierwszej przerwie. Kanapki będą pochodziły z firmy cateringowej, która zaproponuje najniższą cenę . W mojej miejscowości działają trzy takie firmy. Firma dostarczy, przez trzy kolejne dni, potrzebną ilość profesjonalnie przygotowanych kanapek, na pierwszą przerwę. Pieniądze na kanapki będą pochodziły z mojego kieszonkowego. Kanapki będą sprzedane bez marży, a pieniądze wrócą do mnie.

Przygotuję jabłka w ilości: największa liczba osób odwiedzających sklepik na długiej przerwie. Jabłka kupię w sklepie warzywniczym, wybiorę najlepszy towar w najniższej cenie. Średnia liczba jabłek na kilogram podzielona przez cenę. Jabłka będą sprzedawane na sztuki, wykluczę w ten sposób użycie wagi. Pieniądze na zakup jabłek będą pochodziły z mojego kieszonkowego. Jabłka będą sprzedane bez marży, pieniądze odzyskam. Będę obserwował i notował zmiany w ilości sprzedanych produktów w sklepiku.

W opisie badania wskazano:

  • metodę badawczą (eksperyment) oraz jej dwie składowe części (pretest i posttest),
  • co będzie badane (m.in. w preteście: zachowanie uczniów w sklepiku i to co kupują, w postteście: jak wprowadzone zmiany wpłyną na zachowanie uczniów),
  • przygotowanie i przebieg badania,
  • długość trwania badania,
  • miejsce badania.

Aby w pełni zrealizować kryterium, należałoby jeszcze:

  • wskazać, co będzie potrzebne do przeprowadzenia pretestu (np. tabela do notowania - jakie informacje się w niej znalazły, zwolnienie z końcówki lekcji - aby móc obserwować wszystkich uczniów kupujących na całej przerwie, a nie tylko części itd.),
  • wskazać w odniesieniu do posttestu, jakie działania przygotowawcze zostaną podjęte (m.in. uzgodnienie możliwości przeprowadzenia części eksperymentalnej z właścicielem sklepiku),
  • określić, w jakich konkretnie dniach (np. 9-18 grudnia 2013 r.) odbędzie się badanie,
  • zaplanować drugi (obok notatek) sposób dokumentacji przebiegu badania (czy będą robione zdjęcia, czy film?).

Przykład 3 - Eksperyment

Gdzie jest godło?! Znaczenie symbolu narodowego w mojej szkole, Arnika Jans, Gimnazjum Publicznie w Wąsowie

Eksperyment polegał będzie na usunięciu przeze mnie - w tajemnicy - godła z jednej z klas w mojej szkole i sprawdzeniu reakcji osób z grupy badawczej na fakt jego zniknięcia. Dzięki niemu uzyskam bezpośrednie informacje o tym, czy ktokolwiek zauważy brak godła, co będzie odpowiedzią na drugie pytanie badawcze [Czy ktoś zauważy zniknięcie godła znad tablicy? - CEO]. Dowiem się również czy ewentualne zauważenie braku godła wzbudzi czyjeś zainteresowanie, spowoduje konkretne działania, takie jak np. zgłoszenie sprawy do dyrektora. Znajdę więc odpowiedź na pytanie badawcze nr 3 [Czy uczniowie lub nauczyciele zainteresują się brakiem godła i podejmą w związku z tym jakieś działania? - CEO]. Obserwacja pozwoli mi także uzupełnić odpowiedź na czwarte pytanie badawcze [Czy stosunek do godła uczniów i nauczycieli różni się? - CEO], ponieważ obserwacji będą poddani zarówno uczniowie jak i nauczyciele. Dzięki porównaniu wyników tej obserwacji z wynikami początkowych badań i własnych doświadczeń będę mogła odpowiedzieć czy brak lub obecność godła ma jakieś znaczenie dla uczniów i nauczycieli mojej szkoły.

Przygotowania do eksperymentu

  1. Wtajemniczę w eksperyment dyrektora oraz nauczycielkę WOS’u. Nauczycielka jednocześnie stanie się obserwatorem podczas lekcji przeprowadzanych w klasie bez godła.
  2. Wyznaczę osoby, które będą neutralnymi obserwatorami w klasach mających lekcje w pomieszczeniu bez godła pierwszego dnia eksperymentu (tj. w poniedziałek).
  3. Zdejmę godło w wybranej klasie.
  4. W pierwszy dzień eksperymentu każdego z obserwatorów-uczniów poproszę aby zaobserwował czy klasa lub nauczyciel podczas lekcji nie zauważyli czegoś nietypowego, jakiegoś braku. Nie skonkretyzuję co dokładnie mogłaby zauważyć któraś z osób znajdujących się w owym pomieszczeniu.

Przebieg eksperymentu

Poniedziałek

  1. Zebranie informacji od neutralnych obserwatorów: nauczycielki WOS‘u i wyznaczonych uczniów.
  2. Osobista obserwacja uczniów i nauczyciela podczas lekcji w klasie bez godła.
  3. W razie zauważenia braku godła nad tablicą przysłuchiwanie się na przerwie rozmowom i dyskusjom uczniów oraz nauczycieli, którzy byli obecni przy odkryciu stworzonego problemu.

Wtorek

  1. Obserwacja uczniów na przerwie. Wnioskowanie na podstawie ich rozmów czy został zauważony brak godła.
  2. Obserwacja polegająca na tym samym co opisano w podpunkcie 1, tyle że wśród nauczycieli w pokoju nauczycielskim przez wtajemniczoną nauczycielkę.

Środa

  1. Kontynuacja wtorkowych zadań.

Czwartek

  1. Jeśli do tego dnia nikt nie zauważy zniknięcia godła, ostrożne naprowadzenie na trop uczniów klasy, która ma w owym pomieszczeniu tzw. godzinę wychowawczą.
  2. Obserwacja ich zachowań, rozmów i ewentualnych działań.

Piątek

Zakończenie eksperymentu poprzez odwieszenie godła na miejsce.

W opisie badania wskazano:

  • metodę badawczą,
  • co będzie badane (reakcje na brak godła wyrażane w rozmowach),
  • przygotowanie i przebieg badania (m.in. zdobycie zgody dyrektora, przysłuchiwanie się rozmowom oraz angażowanie innych osós do wykonywania tej czynności),
  • długość trwania badania (5 dni),
  • miejsce badania (wybrana klasa szkolna.

Aby w pełni zrealizować kryterium, należałoby jeszcze określić:

  • w jakich konkretnych dniach odbędzie się eksperyment (np. 16-20 grudnia 2013 r.),
  • w której konkretnie sali odbędzie się eksperyment,
  • ilu będzie zewnętrznych obserwatorów,
  • co konkretnie mają oni notować,
  • sposób udokumentowania badania (notatki + zdjęcia lub film).

Celem zaplanowania badania jest posiadanie gotowego do realizacji planu - zatem te podstawowe informacje też powinny być zawarte w opisie badania.

Inne pomysły na ciekawe badania

  1. Obserwacja - zbadanie reakcji na parkowanie na miejscach dla niepełnosprawnych przez samochód do tego nieuprawniony na parkingu centrum handlowego - obserwowanie reakcji innych kierowców oraz ochrony sklepu (Funkcjonowanie miejsc postojowych wyznaczonych dla osób niepełnosprawnych na terenie Centrum Handlowego Atrium Targówek, Zuzanna Kietlińska, 53 Gimnazjum Dwujęzyczne im. S. Sempołowskiej w Warszawie)
  2. Eksperyment - zbadanie odbioru nowej osoby w silnie zintegrowanej grupie poprzez pójście do obcej szkoły na jeden dzień i bycie przedstawioną przez dyrektora jako nowa uczennica w danej klasie (Problematyka nowej jednostki w zorganizowanej grupie społecznej. Na podstawie klasy III Społecznego Gimnazjum nr 2 w Warszawie, Joanna Prządka, Gimnazjum z Oddziałami Dwujęzycznymi nr 25 im. Czesława Niemena w Warszawie)
  3. Eksperyment - zbadanie reakcji uczniów i nauczycieli w sytuacji zagrożenia poprzez wywołanie zaaranżowanego próbnego alarmu pożarowego w szkole (Pali się?! Analiza zachowań uczniów, działań nauczycieli i administracji oraz procedur ewakuacyjnych w sytuacji alarmu pożarowego, Kacper Motrenko, Gimnazjum nr 2 im. św. Hieronima w Podkowie Leśnej)
  4. Obserwacja - zbadanie przestrzegania prawa przez pracowników sklepów monopolowych oraz pracowników barów poprzez próbę kupna przez osobę niepełnoletnią alkoholu (Ignorantia legis non excusat. Badanie wśród mieszkańców Centrum Warszawy, Kinga Stejblis, Społeczne Gimnazjum nr 1 im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego Społecznego Towarzystwa Oświatowego w Waszawie)
  5. Obserwacja - zbadanie obecności na zajęciach przygotowujących do bierzmowania w zależności od momentu sprawdzenia listy przez księdza (Jak młodzież z mojej parafii przygotowuje się do sakramentu bierzmowania?, Lidia Nowicka, Gimnazjum nr 2 im. Andrzeja Prądzyńskiego we Wrześni)
  6. Eksperyment - zbadanie odbioru nowego nauczyciela w szkole przez uczniów oraz zachowania uczniów wobec niego w zależności od sposobu jego przedstawienia uczniom (Co wpływa na zachowanie i decyzje podejmowane przez gimnazjalistów? Badania środowiska przeprowadzane wśród uczniów mojej szkoły, Aleksandra Grabowska, Gimnazjum im. Lotników Polskich w Pile)